Oracle Java SE: nowy obowiązek raportowania

Oracle wprowadza nowy obowiązek raportowania dla wszystkich klientów, którzy korzystają z subskrypcji Java SE na zasadach z 2019 roku, gdzie wartość subskrypcji była obliczana dla modelu licencjonowania NUP lub Processor. Czego ta zmiana będzie wymagała od biznesu? Jak bardzo wpłynie na wysokość kosztów ponoszonych za licencje? W jaki sposób można je zredukować? Na te oraz inne pytania odpowiada Andrzej Orłowski, Senior SAM Manager w in4mates.

Jaka jest różnica w modelach licencjonowania Oracle Java SE? Kogo dokładnie dotyczą wprowadzone przez Oracle zmiany?

W 2019 roku Oracle wprowadziło model licencjonowania Java SE, w którym wartość subskrypcji była naliczana według dwóch sposobów licencjonowania. Pierwszy NUP, czyli Nazwany Użytkownik Plus, dotyczył każdego użytkownika wykorzystującego wersję Java wymagającą subskrypcji. Drugi Processor — każdego serwera fizycznego, wirtualnego czy w chmurze, na którym pracowali użytkownicy.

Jednak w styczniu 2023 Oracle wprowadził nowy model „per employee”, który został oparty o liczbę osób pracujących dla danej firmy. Oznacza to, że jest ona zobowiązana do wykupienia subskrypcji wszystkim swoim pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze godzin, w niepełnym wymiarze godzin i pracownikom tymczasowym oraz pracownikom wykonawców, agentów i/lub zleceniobiorców, którzy działają w jej mieniu firmy, niezależnie od tego, ile licencjonowanych instalacji Oracle Java SE wykorzystuje.

Wprowadzanie przez Oracle zmiany dotyczą tylko tych firm, które w dalszym ciągu działają na zasadach z 2019 roku.

Dlaczego ta zmiana może okazać się niekorzystna dla wielu firm?

Głównie dlatego, że dla wielu organizacji stary model licencjonowania jest w dalszym ciągu znacznie korzystniejszy finansowo. Firmy, które zakupiły subskrypcję w modelu NUP lub PROCESSOR miały nadzieję, że nie zostaną dotknięte nowy sposobem licencjonowania. Zwłaszcza że Oracle potwierdzało, że będą mogły one kontynuować subskrypcję w dotychczasowej formie i modelu. Jednak teraz może się to zmienić.

Czy zostaną pozbawione tej możliwości?

Nie. Oracle nadal to umożliwia – jest tylko pewne „ale”. Przy najbliższym odnowieniu subskrypcji, Oracle wprowadzi do zapisów umowy obowiązek raportowania, który będzie wymagał, aby firma wykorzystująca starszy model licencjonowania składała raporty pisemne na żądanie. Nie będzie się to działo częściej niż dwa razy w roku. Taki raport ma obejmować w pełni wypełniony Arkusz Java Server, czyli Java Server Worksheet, zestawienia wykorzystania Java z jednego ze zweryfikowanych narzędzi SAM np. Eracent, Flexera, ServiceNow oraz wynik wykonania skryptu VMware PowerCLI lub RV Tools przedstawiający całą infrastrukturę VMware. Jak widać możliwości nadal będą, ale zostaną obwarowane konkretnymi wytycznymi, które należy spełnić.

Jakie będą konsekwencje dla firm, które ich nie spełnią?

Jeśli taki raport wykaże, że firma nie spełniała wymagań licencyjnych, np. liczba licencji procesorowych była większa od liczby subskrypcji, a np. w środowisku VMware można łatwo popełnić znaczącą pomyłkę, to firma musi pożegnać się ze starym modelem i będzie zobowiązana do stosowania modelu wg liczby pracowników. Standardowo stosowanym przez Oracle rozwiązaniem dla takiej sytuacji jest propozycja zawarcia aż 4- lub 5-letniej umowy na subskrypcję Oracle Java SE. Taki sam skutek będzie miał brak dostarczenia raportu do Oracle.

Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim wzrost kosztów, który będzie w dużej mierze zależał od wielkości organizacji. Dla przykładu, policzmy różnice dla firmy, która w dziale HR zatrudnia 10 osób i tylko one z ponad 1 tysiąca pracowników używają aplikacji wymagającej subskrypcji Oracle Java SE. Dodatkowo firma korzysta z serwera z procesorem Intel i 4 rdzeniami. Według starego sposobu rozliczania wg NUP firma ta płaciła 300 dolarów rocznie lub wg PROC 600 dolarów rocznie. Gdyby jednak miała rozliczać się wg zasad z 2023 roku, to jej koszty subskrypcji wyniosłyby ok. 154 tys. dolarów za rok, czyli mówimy tu o wzroście na poziomie 25.600%.

A co jeżeli weźmiemy pod uwagę większe organizacje o dużo bardziej rozbudowanej strukturze, które zatrudniają kilkadziesiąt tysięcy osób?

Policzmy to np. dla firmy, która zatrudnia 28 tys. osób, z czego 23 tys. to pracownicy na etacie pełnym, cząstkowym i czasowi, 5 tys. to agenci, kontraktowcy i konsultanci. W tym przypadku wszyscy używają aplikacji, która wymaga subskrypcji Oracle Java SE oraz 40 serwerów, z których każdy ma dwa procesory Intel o 8 rdzeniach. Koszty licencji dla tej firmy w modelu NUP to ponad 420 tys. USD rocznie, a PROC 96 tys. rocznie. Jednak w przypadku nowego sposobu rozliczeń będzie to ponad 2,2 miliona dolarów. A to już jest zawrotna kwota. Nie ma się więc co dziwić, że firmy będą chciały zachować możliwość korzystania ze starego modelu rozliczeń.

Co zatem zrobić, aby uniknąć wyższych kosztów licencjonowania Oracle? O co należy zadbać, aby zostać przy modelu subskrypcji z 2019 roku?

Tutaj trzeba zadbać o dwie kwestie. Pierwszą jest dokładna analiza sposobu, w jaki firma wykorzystuje licencje Java oraz ocena ich zgodności, aby zweryfikować i na nowo zaprojektować pewne procesy. Kolejną jest zadbanie o jakość raportowania do Oracle, po to aby uniknąć wystąpienia ewentualnych błędów i konsekwencji z tym związanych.

Jest to jednak na tyle złożony proces, że nawet jeżeli mamy na pokładzie specjalistę od Oracle, to pytanie, czy jest on na bieżąco za zmieniającymi się wymaganiami i na ile jest dyspozycyjny, żeby dobrze zająć się tą sprawą. Dlatego warto skorzystać ze wsparcia ekspertów, którzy podpowiedzą i doradzą, co zrobić i w jaki sposób zarządzać licencjami, aby ograniczyć ryzyko ponoszenia niepotrzebnych kosztów. W in4mates od kilkunastu lat specjalizujemy się w zarządzaniu licencjami Oracle. Analizujemy potrzeby wewnętrzne organizacji w tym zakresie i pomagamy sprawdzać wykorzystanie licencji Oracle w różnych, nawet najbardziej złożonych środowiskach. Naszym klientom zapewniamy doradztwo i prezentujemy najlepsze rozwiązania, które przynoszą konkretne oszczędności finansowe. A warto pamiętać, że w tym wypadku mówimy o bardzo dużych pieniądzach.

Szukasz wsparcia w raportowaniu Oracle? Chcesz uniknąć wyższych kosztów licencjonowania?

Masz dodatkowe pytania?

Napisz do naszego eksperta Software Asset Management